Τα τρόφιμα ολικής άλεσης αποτελούν αδιαμφισβήτητα αναπόσπαστο κομμάτι μιας ισορροπημένης διατροφής καθότι, πολυάριθμες μελέτες, επιβεβαιώνουν ότι η συστηματική κατανάλωσή τους συσχετίζεται με πολλαπλά οφέλη υγείας. Η υψηλή θρεπτική τους αξία οφείλεται στη διαδικασία επεξεργασίας τους που διατηρεί και τα τρία μέρη του καρπού, το πίτουρο, το ενδοσπέρμιο και το φύτρο και τα καθιστά μια εξαιρετική πηγή φυτικών ινών, βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών. Το πίτουρο, το περίβλημα του σπόρου, περιέχει φαινολικές ενώσεις, βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Το ενδοσπέρμιο που καταλαμβάνει και το μεγαλύτερο μέρος, είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (άμυλο) και πρωτεΐνη, και μαζί με το φύτρο που αναφέρεται στο έμβρυο, το μέρος δηλαδή που σχηματίζει το νέο φυτό, είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτοχημικά συστατικά.

Στην άλεση λοιπόν ολόκληρου του σιταριού κρύβεται η διατροφική υπεροχή των ζυμαρικών ολικής τα οποία είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Θειαμίνη, Ριβοφλαβίνη, Νιασίνη, φυλικό οξύ), ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, κάλιο, ψευδάργυρο και σελήνιο. Αποτελούν ακόμη σημαντική πηγή φυτικών ινών καλύπτοντας σε μια μόλις μερίδα (200 γραμ.) το ¼ των ημερήσιων αναγκών. Αποτελούν εξαιρετική πηγή σύνθετων υδατανθράκων, τέτοιας δομής δηλαδή, που για την επεξεργασία τους κατά την πέψη, απαιτείται περισσότερος χρόνος με αποτέλεσμα την αργή και σταθερή απελευθέρωση ενέργειας. Περιέχουν τέλος ελάχιστα λιπαρά, χοληστερόλη και νάτριο.

Επιδημιολογικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι οι τροφές ολικής άλεσης, συμπεριλαμβανόμενων και των ζυμαρικών, μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων όπως των καρδιαγγειακών, του σακχαρώδη διαβήτη και διαφόρων μορφών καρκίνου (παχέος εντέρου, ουροδόχου κύστης, στόματος, ωοθηκών) και βελτιώνουν σημαντικά την πεπτική υγεία. Στην ιδιαίτερη δε περίπτωση των ζυμαρικών ολικής άλεσης, δεν είναι μόνο η εξαιρετική σύστασή τους που έχει συσχετιστεί με προστατευτική δράση έναντι χρόνιων νοσημάτων αλλά και ο τρόπος παρασκευής τους, διότι συχνά καταναλώνονται με τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτοχημικά συστατικά (π.χ. φρούτα, λαχανικά). Τα βασικά μακρο- και μικροθρεπτικά συστατικά μαζί με τα φυτοθρεπτικά στοιχεία που περιέχουν συμβάλλουν συνεργιστικά στα ευεργετικά τους αποτελέσματα, καθιστώντας τα μια εξαιρετική επιλογή για όλες τις ηλικιακές ομάδες (βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένοι) ή ειδικές κατηγορίες πληθυσμού (διαβητικοί, άτομα με δυσκοιλιότητα, αθλητές κ.α.).

Διαδραματίζουν ακόμη σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του σωματικού βάρους, διότι τα ζυμαρικά ολικής άλεσης επιβραδύνουν σημαντικά τον ρυθμό της πέψης, έχουν μεγάλη δύναμη κορεσμού και όταν μαγειρεύονται σε σχετικά μικρό χρόνο (al dente) έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Πρακτικά λοιπόν, η υψηλή περιεκτικότητά τους σε σύνθετους υδατάνθρακες και φυτικές ίνες μας βοηθά να χορτάσουμε καλύτερα, μας κρατά χορτάτους για περισσότερη ώρα και ρυθμίζει πιο αποτελεσματικά το μεταγευματικό σάκχαρο. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι, η συστηματική κατανάλωση ζυμαρικών ολικής άλεσης, στα πλαίσια μιας Μεσογειακής Διατροφής, συσχετίζεται με χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος, χαμηλότερη συγκέντρωση κοιλιακού λίπους και εν γένει με καλύτερη ρύθμιση του σωματικού βάρους.

Μικρά μυστικά

Τα ζυμαρικά κατέχουν τη μερίδα του λέοντος στη λίστα με τα πιο διαδεδομένα και αγαπημένα τρόφιμα παγκοσμίως, με τα ζυμαρικά ολικής άλεσης να κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Δικαίως. Είναι μια γρήγορη επιλογή, χαμηλή σε κόστος, υψηλής θρεπτικής αξίας και όταν καταναλώνεται στη σωστή ποσότητα είναι χαμηλή σε θερμίδες.